Dit is de vierde blog van een twaalfdelige serie door orthopedisch chirurg Nanne Kort (geboren en getogen in Curaçao) over artrosepreventie en -behandeling. De blogreeks is een empowerment-reis in de strijd tegen artrose en verschijnt vanaf juni 2024 een jaar lang in meerdere Curaçaose kranten. Artrose is een groeiend probleem dat in 2050 mogelijk meer dan een miljard mensen treft, vooral in vergrijsde regio’s waar veel overgewicht voorkomt, zoals de Antillen.
“Het allermooiste compliment dat ik kan krijgen voor mijn werk als orthopedisch arts is nog altijd de dankbaarheid van mensen, die ik – na soms jaren van dagelijkse pijn en inboeten aan levenskwaliteit – van hun pijn kan afhelpen. In mijn kliniek in Nederland behandel ik ook regelmatig Antilliaanse cliënten, mensen die soms al jarenlang met pijn lopen. De nood kan bij orthopedische klachten heel hoog zijn, het is vreselijk om elke dag met pijn te moeten leven. Dat heeft een enorme impact op je leven. Vaak wachten mensen lang voordat ze het besluit nemen zich te laten behandelen. Na de behandeling zijn ze opgelucht en dankbaar dat die voortdurende pijn eindelijk weg is. Voordat we besluiten om te opereren, zijn er echter verschillende soorten pijnbestrijding die we kunnen inzetten.”
Pijnmedicatie bij artrose
Pijnbestrijding bij artrose kan op verschillende manieren worden aangepakt, afhankelijk van de ernst van de symptomen en je individuele behoeften. Een van de eerste stappen is vaak medicatie. Bij milde tot matige pijn wordt paracetamol aanbevolen. Omdat artrose vaak gepaard gaat met ontstekingen kunnen niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen (NSAID’s) zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac worden ingezet om ontstekingen te verminderen en pijn te verlichten. Het advies is deze NSAID’s niet langer dan twee weken te gebruiken, omdat ze een negatieve invloed kunnen hebben op de lever en nieren bij langdurig gebruik. Voor ernstige gewrichtspijnen die niet goed reageren op andere medicijnen kunnen opioïden worden voorgeschreven, maar dan is mijn advies zeker om eerst een arts te raadplegen.
Daarnaast zijn er de zogenoemde topische pijnstillers – crèmes, gels of pleisters die je rechtstreeks op het pijnlijke gewricht gebruikt – en injecties met corticosteroïden of hyaluronzuur. Corticosteroïdeninjecties worden direct in het pijnlijke gewricht geïnjecteerd om ontstekingen te verminderen en pijn te verlichten. Hyaluronzuurinjecties worden gebruikt om het gewrichtssmeermiddel te vervangen, wat de pijn kan verminderen en de mobiliteit kan verbeteren.
In gevallen waarin andere behandelingen niet effectief zijn, zal een operatieve gewrichtsvervanging met een prothese worden overwogen om ernstige pijn en beperkingen te verlichten. Het is belangrijk om jezelf goed te informeren over de beste benadering van pijnbestrijding als je last hebt van artrose. Welke middelen het best kunnen worden ingezet, verschilt per persoon, en is altijd afhankelijk van de eigen situatie.
Fysio tegen de pijn
In mijn vorige blog over behandelopties bij artrose zagen we al dat fysiotherapie een essentiële rol speelt bij het beheer van artrose. Fysiotherapie kan ook zeker helpen bij het verminderen van pijnklachten door artrose. Het kan symptomen verlichten en de kwaliteit van leven verbeteren, onder meer door spierversterking. Fysiotherapieprogramma’s omvatten vaak gerichte oefeningen om de spieren rondom het aangetaste gewricht te versterken. Sterkere spieren helpen om de gewrichten beter te ondersteunen en de belasting op de gewrichten te verminderen, wat op z’n beurt de pijn kan verminderen.
Mobilisatie- en stretchoefeningen die de fysiotherapeut voorschrijft helpen ook om de mobiliteit en flexibiliteit van de gewrichten te vergroten. Dit helpt om stijfheid te verminderen en de bewegingsvrijheid te verbeteren, waardoor pijnklachten verminderen. Daarnaast kunnen technieken als massage, warmte- en koudetherapie, elektrotherapie en hydrotherapie worden toegepast om pijn te verminderen en ontstekingen te beheersen.
Een fysiotherapeut is een belangrijke adviseur bij artrose: hij/zij geeft houdings- en bewegingsadvies en adviseert je over een goede houding en veilige bewegingspatronen om overbelasting van de gewrichten te voorkomen en pijn te verminderen. En helpt bij het kiezen en gebruik van hulpmiddelen zoals wandelstokken, braces of orthopedische schoenen, die de belasting op de gewrichten kunnen verminderen en de mobiliteit verbeteren. Fysiotherapie is gericht op het verlichten van pijn, maar ook op het verbeteren van en omgaan met gewrichtsfuncties en -mobiliteit, Daarom kan het een waardevolle aanvulling zijn op je behandelplan bij artrose. Het is wél belangrijk om regelmatig met de fysiotherapeut te werken en oefeningen thuis voort te zetten om resultaten te behalen.
Overgewicht verergert symptomen
Een bepalende factor bij pijn door artrose is gewichtsbeheersing. De hoge prevalentie van overgewicht, een belangrijke veroorzaker van artrose, komt veel voor in regio’s als Curaçao, waar de bevolking vergrijst en obesitas toeneemt. Overgewicht kan de symptomen van artrose verergeren omdat het extra druk uitoefent op de gewrichten. Gewichtsverlies kan dus de pijn verminderen en de mobiliteit verbeteren. Het vermijden van activiteiten die de gewrichten belasten, kan helpen om pijn te verminderen. Minder intensieve activiteiten zoals wandelen, tuinieren, fietsenen zwemmen zijn juist wel weer goed.
De alternatieve weg
Alternatieve behandelingen voor pijn door artrose kunnen soms verlichting bieden, hoewel hun effectiviteit en wetenschappelijke basis kunnen variëren. Acupunctuur, de traditionele Chinese therapie waarbij dunne naalden op specifieke punten van het lichaam worden geplaatst, wordt soms gebruikt om pijn te verminderen. Groenlipmosselextract wordt als natuurlijk supplement toegepast vanwege de aanwezigheid van verschillende nuttige stoffen, waaronder omega-3-vetzuren, glycosaminoglycanen en antioxidanten. Studies hebben aangetoond dat dit kan helpen bij het verminderen van pijn, ontstekingen en stijfheid door artrose.
Tai chi en yoga, die gericht zijn op beweging en ontspanning, kunnen de flexibiliteit en kracht verbeteren, waardoor pijn vermindert. Als je overweegt om alternatieve middelen in te zetten bij de behandeling van artrose, moet je je goed laten informeren, vooral als je andere medicijnen gebruikt of onderliggende medische aandoeningen hebt.