FACEBOOK VERIFY--> Artrose - symptomen en diagnose Skip to main content
Blog

Artrose – symptomen en diagnose

Dit is de tweede blog van een twaalfdelige serie door orthopedisch chirurg Nanne Kort (geboren en getogen in Curaçao) over artrosepreventie en -behandeling. De blogreeks is een empowerment-reis in de strijd tegen artrose en verschijnt vanaf juni 2024 een jaar lang in meerdere Curaçaose kranten. Artrose is een groeiend probleem dat in 2050 mogelijk meer dan een miljard mensen treft, vooral in vergrijsde  regio’s waar veel overgewicht voorkomt, zoals de Antillen.

 Dr. Nanne Kort CortoClinics Artrose - symptomen en diagnose

Net geland op mijn eiland. Altijd weer heerlijk om terug te zijn op het eiland waar ik geboren en getogen ben. Mijn vrouw zegt elke keer weer dat ik direct verander als ik hier voet aan de grond zet. De warmte doet dan goed bij de stijfheid die je na zo’n lange vlucht toch hebt. Komt dit doordat ik de vijftig inmiddels ben gepasseerd, hoort dit erbij of heb ik beginnende klachten van slijtage? Is dit nu wat veel cliënten in mijn spreekkamer constant en vaak in veel ergere mate ervaren? Wat zijn eigenlijk klachten en symptomen van artrose? 

In mijn vorige blog zagen we al dat artrose – hoewel ‘slijtage’ genoemd – in feite een reumatische aandoening is, waarbij de kwaliteit van het kraakbeen afneemt. Artrose kan elk gewricht in het lichaam aantasten, maar komt het meest voor in de knieën, heupen, handen en wervelkolom. Hierdoor kunnen allerlei klachten en symptomen ontstaan, die van persoon tot persoon en ook in ernst kunnen verschillen.  

Pijn 

Eén van de meest voorkomende symptomen van artrose is pijn. Die kan variëren van mild tot ernstig en kan constant zijn of optreden tijdens beweging. Artrose wordt gekenmerkt door het geleidelijke verlies van kraakbeen in de gewrichten. Kraakbeen zelf bevat geen zenuwen en kan dus geen pijn doen, maar het fungeert als een schokdemper en zorgt voor een soepele beweging van de gewrichten. Wanneer het kraakbeen slijt of beschadigd raakt, kan het bot direct op elkaar gaan schuren en wrijven, wat leidt tot pijn en irritatie. Kleine scheurtjes en beschadigingen die in het kraakbeen ontstaan, kunnen verder bijdragen aan pijn en ontsteking. 

Daarnaast reageert het lichaam op het kraakbeenverlies door de vorming van nieuwe botuitsteeksels, genaamd osteofyten of botsporen. Deze osteofyten kunnen het omringende weefsel irriteren en zenuwen in het gewricht samendrukken, wat leidt tot pijn. Deze knobbels of uitstulpingen zijn soms zichtbaar of voelbaar. 

Ontstekingen

Ontsteking speelt ook een rol bij artrosepijn. Hoewel artrose traditioneel wordt beschouwd als een niet-inflammatoire aandoening, hebben recente onderzoeken aangetoond dat er wel degelijk een ontstekingscomponent is, zij het minder uitgesproken dan bij andere vormen van artritis zoals reumatoïde artritis. Bij artrose reageert het lichaam op de schade in het gewricht door ontstekingsstoffen vrij te geven, die de pijnervaring versterken en bijdragen aan zwelling en stijfheid. 

Ten slotte kan verminderde ondersteuning van het aangetaste gewricht ook bijdragen aan pijn, omdat de omliggende spieren en ligamenten harder moeten werken om het gewricht te stabiliseren tijdens beweging. Doordat het normale evenwicht van spieren, pezen en ligamenten rond het gewricht verstoord raakt, kan artrose tot gewrichtsinstabiliteit. Deze instabiliteit veroorzaakt extra wrijving en stress in het gewricht, wat pijn veroorzaakt. 

Het is goed om te weten dat pijn bij artrose vaak varieert in intensiteit en kan worden beïnvloed door verschillende factoren, waaronder activiteitenniveau, weersveranderingen, stress en algemene gezondheidstoestand. Activiteiten zoals langdurig staan, lopen, tillen of herhaalde bewegingen, kunnen het aangetaste gewricht belasten en de pijn verergeren. Overbelasting kan het beschadigde kraakbeen verder irriteren en ontsteking veroorzaken. 

Stijfheid 

Een andere klacht die we vaak zien bij artrose is stijfheid in de gewrichten, vooral ’s ochtends of na periodes van inactiviteit. Deze stijfheid houdt verband met de degeneratie van het kraakbeen: normaal gesproken zorgt het kraakbeen voor een soepele beweging door het gewricht te smeren en schokken op te vangen. De verminderde smering door de artrose leidt tot wrijving en stijfheid waardoor het lastiger wordt om bewegingen uit te voeren.  

Pijn en stijfheid bij artrose zijn nauw met elkaar verbonden en kunnen ze elkaar verergeren. Stijfheid kan leiden tot pijn bij het bewegen van het gewricht. Activiteiten die druk uitoefenen op de gewrichten, zoals langdurig staan, tillen of herhaalde bewegingen, kunnen de stijfheid verergeren. Pijn op zijn beurt kan leiden tot verminderde activiteit en spierzwakte, waardoor de stijfheid verder toeneemt. Dit kan resulteren in moeite met buigen, strekken of het uitvoeren van dagelijkse activiteiten zoals lopen, traplopen of het vastgrijpen van voorwerpen. 

Als reactie op ontsteking en irritatie kan zwelling optreden die het gewricht gevoeliger maakt en kan leiden tot extra pijn en ongemak. Ook het kraken en knarsen van het aangetaste gewricht komt veel voor: dit wordt veroorzaakt door het schuren van bot tegen bot als gevolg van het verlies van kraakbeen.  

Last but not least: de symptomen van artrose kunnen de dagelijkse activiteiten beperken en kunnen van invloed zijn op de kwaliteit van leven. Dit kan leiden tot verminderde mobiliteit, verminderde deelname aan sociale activiteiten en een gevoel van verlies van onafhankelijkheid. Die symptomen kunnen in de loop van de tijd veranderen en worden beïnvloed door verschillende factoren waaronder leeftijd, geslacht, genetica, levensstijl en de mate van kraakbeenverlies in het gewricht. 

Zelf klachten verminderen

De klachten variëren ook in elk stadium van de ziekte. Belangrijk is dat we zelf in elk van die stadia veel kunnen doen om de klachten te verminderen. Hoewel er nog geen medicijnen of therapieën zijn die artrose kunnen genezen, kunnen we wél goed de symptomen bestrijden en verdere achteruitgang tegengaan. Het is belangrijk om een ​​gezonde levensstijl te behouden, regelmatig te bewegen en eventuele behandelingen of therapieën te volgen die je zelf kan opstarten of zijn voorgeschreven door een arts om de symptomen van artrose te helpen beheren. 

In mijn volgende blog meer over het diagnostisch proces, hoe artrose wordt vastgesteld en wat de behandelmogelijkheden zijn. 

Heupartrose

Heupartrose geeft vooral pijn- en bewegingsklachten. Veelvoorkomende symptomen zijn: 

  • Pijn in de heup bij het opstaan 
  • Pijn in de heup bij belasten van het heupgewricht 
  • Pijn in de heup in rust 
  • Zwelling van het heupgewricht, die niet zichtbaar is aan de buitenzijde 
  • De heup moeilijk of beperkt kunnen bewegen 
  • Knarsende geluiden bij het bewegen van de heup 
  • Een voortdurende pijn in de lies. Soms straalt de pijn uit naar bil, bovenbeen en knie 
  • Pijn in de nacht 

In een vroeg stadium heb je meestal pas pijn in de heup na intensief bewegen. Bij het vorderen van de artrose un je ook pijn hebben bij normale bezigheden of in rust.  

Knieartrose

Ook knieartrose geeft vooral pijn- en bewegingsklachten: 

  • Pijn, zowel bij opstaan, het belasten van de knie en in rust 
  • Stijfheid en startpijn 
  • Zwelling van het kniegewricht 
  • De knie moeilijk of beperkt kunnen bewegen 
  • Knarsende geluiden bij het bewegen van de knie 
  • Pijn in de nacht 

In een vroeg stadium heb je meestal pas pijn na intensief bewegen. Als de artrose vordert kan je ook bij normale dagelijkse bezigheden of ’s nachts pijn hebben.